Praktijkvoorbeeld Mevrouw Jansen

Mevrouw Jansen wenst het liefste iedereen voor het slapen gaan een goede nacht. Maar niet iedere bewoner van de verpleeghuisafdeling waarop zij verblijft vindt het fijn als mevrouw zomaar de kamer binnen komt lopen. Hoe zorg je dat je aan de wensen van mevrouw Jansen voldoet zonder het vervelend te maken voor de andere bewoners?

Om dat te bepalen doorlopen de zorgverleners van mevrouw Jansen de stappen van Het Wegingskader.

Stap 1: verzamel informatie over de cliënt. Betrek hier ook andere zorgverleners en naasten bij.

  • Gedrag: Mevrouw Jansen loopt iedere avond voordat ze naar bed gaat bij de andere bewoners langs om een goede nacht toe te wensen. Het liefste geeft ze daarbij iedereen een kus op de wang. Als we mevrouw Jansen naar bed willen begeleiden voordat zij langs alle bewoners is geweest wordt ze heel boos. Ze duwt de verzorgenden weg en weigert dan om naar haar kamer te gaan om te gaan slapen.
  • Verzet: Ja, mevrouw Jansen verzet zich. Dat weet je omdat zij boos wordt en weigert om met de verzorgende mee te lopen en ook niet wil gaan slapen. Dat het hier verzet betreft kan je ook afleiden doordat mevrouw Jansen op andere momenten altijd gemakkelijk mee loopt met zorgverleners. En wanneer zij wel iedereen goede nacht heeft kunnen wensen gaat zij altijd rustig slapen.
  • Beleving en waarneming: Mevrouw Jansen heeft Alzheimer en valt steeds vaker terug in herinneringen uit haar kindertijd. Mevrouw Jansen komt uit een groot gezin. Zij was de oudste dochter, zorgde samen met haar moeder voor haar kleinere broertjes en zusjes en bracht hen ook naar bed. Ze las hen voor uit een prentenboek en gaf hen een dikke kus als ze allemaal op bed lagen. Toen ze 20 jaar was is ze in de zorgverlening gaan werken. Ze heeft tot haar pensioen met veel plezier in de zorgverlening gewerkt.
  • Persoonlijke ervaring: Mevrouw Jansen heeft haar hele leven voor anderen gezorgd. In haar kindertijd voor haar broertjes en zusjes en als volwassen vrouw als zuster in de zorgverlening. Ook in het verpleeghuis waar ze nu woont vindt ze het prettig om voor anderen te zorgen. Het zit gewoon in haar. Door haar dementie komt mevrouw weer terug bij de herinneringen uit haar kindertijd en valt ze terug in haar gewoonte iedereen veilig en liefdevol naar bed te brengen. Ze begrijpt niet waarom ze niet voor de rest van de bewoners mag zorgen door ze persoonlijk welterusten te wensen met een kus op de wang.

Stap 2: schat de situatie in aan de hand van de verzamelde informatie (interpreteren)

Op basis van de in stap 1 verzamelde informatie stellen de zorgverleners van mevrouw Jansen vast dat zij door haar dementie regelmatig terug valt in herinneringen uit haar kindertijd. Zorgen voor anderen geeft haar voldoening. Vanuit haar beleving is het goed te begrijpen dat het voor haar belangrijk is om eerst de mensen om haar heen een goede nacht te wensen. Om vervolgens zelf rustig te kunnen gaan slapen. De zorgverleners zien ook dat een aantal van haar medebewoners het gedrag van mevrouw Jansen niet prettig vindt. Het leidt tot onrust op de afdeling. Maar wanneer zij haar vaste bedtijd routine niet kan uitvoeren leidt dit tot hevig verzet van mevrouw Jansen.

Stap 3: neem een beslissing waarin je het cliëntenperspectief meeweegt

De zorgverleners weten dat het belangrijk is om mevrouw Jansen de gelegenheid te geven haar medebewoners een goede nachtrust te wensen. Want op deze manier kan zij zelf ook rustig en tevreden gaan slapen. Ze weten ook dat het belangrijk is dat mevrouw Jansen geen bewoners stoort die hier geen prijs op stellen.

Daarom besluiten de zorgverleners dat zij mevrouw Jansen voor het slapen actief gaan begeleiden in het een goede nacht wensen van alleen de bewoners die dat willen. Daarnaast hebben de verzorgenden bedacht dat mevrouw Jansen alle familieleden op de foto’s op haar slaapkamer welterusten wenst. Deze manier van zorgverlening sluit aan bij datgene wat belangrijk is in de beleving van mevrouw Jansen. Zij kan nu uitgebreid tijd besteden aan het welterusten wensen van bewoners én de mensen die haar lief zijn. De zorgverleners spreken af over een paar weken te evalueren hoe mevrouw Jansen en de medebewoners deze zorgverlening ervaren. Wanneer mevrouw Jansen zich blijft verzetten en niet rustig kan gaan slapen zullen zij de stappen van Het Wegingskader opnieuw doorlopen.

Belangrijk: elke situatie is anders!

Dit voorbeeld is bedoeld ter illustratie. Bij een andere cliënt kan de afweging anders zijn.
Klik hier voor meer praktijkvoorbeelden.